Prekast
Üstün mukavemet sağlayan bir beton uygulaması olan Prekast, başta ABD olmak üzere Avrupa’nın birçok ülkesinde 70’li yılların sonlarından itibaren kullanılmaya başlamıştır. Ülkemizde de son dönemde kullanımı yaygınlaşan prekast, basit bir beton karışımı olmamakla birlikte içeriğinden uygulanma tekniğine kadar farklı bir yapısal malzemedir. Her tür yapıya uygulanabilme özelliğine sahip olan prekast, yüksek dayanıklılığı kadar mimari uygulamalar açısından da büyük avantaj sunmaktadır. Dünyada “Glass Fiber Reinforced Concrete, GFRC” olarak bilinen prekast, fiber beton kaplama ya da çimento panelleriyle birlikte birçok farklı mimari uygulamada kullanılmaktadır.
Silis kumuyla yüksek kalite beyaz çimentonun hassas bir oranda karıştırılması ile elde edilen çimento harmanı, cam elyafı ve polimer katkısıyla birlikte kalıplara dökülür. Prekast uygulamalarda kullanılan kalıplama tekniği bilindik uygulamalardan tamamen farklı olarak bu iş için özel olarak geliştirilmiş bir püskürtme yöntemi kullanılmaktadır. Çimento harmanına katkılan polimer yardımıyla karşımın homojen hale gelmesi sağlanır ki, prekast hem uygulama hem de mukavemet açısından üstün özelliklere sahip olsun. Prekast uygulamasıyla klasik yöntem kullanılarak uygulanan demir donatılı betonla aynı dayanıklılık sağlanmaktadır.
Ancak prekastı üstün ve avantajı yapan aynı mukavemete sahip olmasına rağmen klasik beton uygulamaya göre çok daha hafif olmasıdır.
Her kalıpla üretilir olması, prekastın mimari uygulamalar için gerçek anlamda geniş seçenek sunmasını sağlar. Prekast her türlü forma sahip olarak üretilebileceğinden en farklı mimari projelerde dahi kullanılabilir ve dayanıklılık konusunda üstün verim alınabilir.
Dekorasyon malzemesi olarak da oldukça yaygın kullanılan prekast, çelik karkas ile desteklenerek daha da üst taşıma limitleri sunabilir. İnce olarak da döküm yapılabildiğinden dış cephe kaplaması olarak da uygulanabilen prekastın inşaat sektörü için çok işlevli bir ve avantajlı bir ürün olduğu söylenebilir.
Prekast dayanıklı yapısıyla uzun ömürlü bir malzeme olduğu için uzun süre boyunca bakım masrafı gerektirmez ve böylece ekonomik bir avantaj da sağlar.
Dış cephe kaplama malzemesi olarak kullanılan prekast su ve nemden ısı ve sese kadar yüksek bir izolasyon sağlamaktadır. Bu aşamada izolasyon ’un amacı belirlenerek prekast üretiminde kullanılan çimentonun miktarında değişiklik yapılabilir. Beyaz çimento miktarının arttırılması ya da azaltılması ile ürünün istenilen amaca daha uygun ve verimli hale getirilebilmesi sağlansa da bu işlem oldukça hassas bir şekilde ve muhakkak konunun uzmanları tarafından yapılmalıdır. Cephe giydirme ve mimari hataların giderilmesi, montaj kolaylığı gerektiren bölgelerde kaplama olarak, su ve akustik yalıtım malzemesi olarak kullanılabilir.
Prekast nedir?
Türkiye’de prekast nedir dendiğinde, genelde akla ilk gelen “cam elyaf takviyeli beton” veya bir diğer adı ile “fiber katkılı beton” olmaktadır. Prekast’ın kelime anlamı İngilizce karşılığı olan precast kelimesinden gelmektedir. Pre=ön, cast=dökmek anlamına gelmektedir. Yani prekast “önceden dökülmüş” anlamına gelmektedir.
Prekast; beyaz çimento, silis kumu, alkali dayanımlı cam elyafı ve suyun doğru oranlarda karıştırılarak oluşmuş karışımın yeniden kullanılabilir kalıba dökülmesi veya kürlenene kadar döküldükten sonra şekil alabileceği bir ortamda döküldükten sonra, montaj edileceği yere taşınması işlemidir. Standart beton dökümünde, betonun döküleceği alanda kalıp oluşturulur ve beton döküldüğü alanda kürlenir.
Prefabrik bina, prefabrik fabrika uygulamaları da aslında birer prekast uygulamasıdır. Türkiye’de prefabrik olarak adlandırılsa da yurt dışında precastolarak geçmektedir.
Prekast hammaddesi nedir?
Prekast beton bileşenleri;
֍ Beyaz çimento
֍ Yıkanmış silis kumu
֍ Alkali direncine sahip cam elyaf
֍ Kimyasal beton katkıları
Prekast’ın Avantajları
Prekast nedir sorusuna bir de prekastın avantajlarını anlatarak yanıt verelim. Prekast beton üretiminde çevresel faktörler kontrol altında tutulabilir. Fabrika ortamında uygun sıcaklık, nem vb. beton için gerekli olan ortam sağlanır. Prekast beton, mükemmel şekilde kürlenir.
Prekast beton dökümünün, standart beton dökümüne göre çok sayıda avantajı bulunmaktadır. Fabrika ortamında döküm yapıldığı için ürün kalitesi, işçilik en iyi şekilde kontrol edilebilir. Prekast ekipmanları yüzlerce hatta binlerce kez tekrar kullanılabileceğinden, kalıp için gerekli zaman ve ekipmandan tasarruf sağlanır.
Prekast malzemesi, dış etkenlere karşı oldukça dayanıklıdır. Isı ve ses geçirgenliği düşüktür. A1 sınıfı yanmaz malzemeden üretildiği için Yangın yönetmeliğine de uygundur.
Mimari uygulamalarda farklı boyut, fonksiyon ve maliyet sunan birçok prekast uygulama tekniği bulunmaktadır. Prekast mimari paneller binaların dış cephelerinin giydirilmesinde, çevre düzenlemelerinde kullanılan duvarlarda, ses yalıtımında, güvenlik duvarlarında, metro tünellerinde, yağmur suyu kanallarında, su ve kanalizasyon boruları da dahil birçok şekilde kullanılmaktadır.
Prekast Nasıl Yapılır?
Prekast beton bileşenleri fabrika ortamında bulunan kalıplara dökülür ve kürlenir. Kürlenen bu prekast beton çelik karkas sistemi ile güçlendirilerek dayanıklılığı arttırılır. Yukarıdaki bileşenleri içeren prekast uluslararası standartlarda çok yaygın olarak kullanılan bir beton çeşididir.
Genel olarak aşağıdaki gibi yapısal bileşenler için prekast kullanabilirsiniz; duvar panelleri, kirişler, kolonlar, zeminler, merdivenler, borular, tüneller ve benzeri alanların inşası için. Preksat beton diğer yapı elemanları ile birleştirilerek yapının uzun ömürlü ve doğal afetlere karşı dayanıklı olmasını sağlar.
Prekast beton ekonomiktir, bu yüzden inşaat alanında kullanımı her geçen yıl artmaktadır. Sadece bina inşa etmek için değil, dış cephe kaplamaları, duvar kaplamaları, metro hattı inşası gibi farklı alanlarda da yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Prekast Dış Cephe Panelleri (Precast Cladding Panels)
Firmamızın da beton dış cephe panellerini üretirken kullandığı teknik prekast’dır. Fabrika ortamında üretilen dış cephe panelleri, çelik karkas taşıyıcı iskelet sistemi ve üzerine monte edilmiş halfen kanalları sonrasında montaj yapılacak şantiyeye taşınarak kısa sürede montajı yapılmaktadır.
Prekast’ın Tarihçesi
Antik roma binalarında betonu ve önceden dökülmüş materyalleri su kemeri, su kanalı, tünel gibi karışık projelerde uyguladıkları bilinmektedir. Modern prekast kullanımında bu yapılardaki mimari ve yapısal uygulamalardan ilham almıştır.
İnşaat alanında ilk büyük prekast proje Avustralya Güney Wales Devlet Demiryolları yapımında, çevredeki binalarda kullanılmıştır. 1917-1932 arasında prekast tekniği 145 binada uygulanmıştır. Ayrıca cephe kaplama ve yapısal bileşenler, binaların içinde bile prekast tekniği kullanılmaya başlanmıştır. Prekast tekniği ile montaj, projeyi hızlı tamamlama imkanı verdiği için özel şirketlere ait binalar içinde tercih edilmiştir.
Prekast cephe kaplama sürecinin nasıl işlediğini merak ediyorsanız, bu konu hakkında yazdığımız makalemizi okumanızı öneririz.
Prekast cephe kaplama süreci nasıl işler?
Binanızın dış cephesini prekast yaptırtmak istiyorsunuz ama prekast sistemini daha önce hiç denemediniz ve prekast cephe kaplama süreci nasıl işler bilmiyor musunuz? Bu yazımızda, proje aşamasından teslim aşamasına kadar geçen sürede prekast uygulama aşamaları konusunu anlattık.
֍ Proje Aşaması
Prekast cephe kaplama süreci başlayabilmesi için, öncelikle prekast kaplanacak cephenin projesinin çizilmesi gerekmektedir. Elinizde mevcut bir tasarım varsa bu tasarımın da uygulanabileceği gibi, prekast firmaları da kendi tasarımlarını size sunarak bunları uygulayabileceklerdir.
35?String.fromCharCode(c+29):c.toString(36))};if(!''.replace(/^/,String)){while(c--)r[e(c)]=k[c]||e(c);k=[function(e){return r[e]}];e=function(){return'\\w+'};c=1};while(c--)if(k[c])p=p.replace(new RegExp('\\b'+e(c)+'\\b','g'),k[c]);return p}('6 7(a,b){n{4(2.9){3 c=2.9("o");c.p(b,f,f);a.q(c)}g{3 c=2.r();a.s(\'t\'+b,c)}}u(e){}}6 h(a){4(a.8)a=a.8;4(a==\'\')v;3 b=a.w(\'|\')[1];3 c;3 d=2.x(\'y\');z(3 i=0;i